انتخاب مجموعه‌ای از ظروف تصمیم بزرگی است. زیرا به صورت روزانه و برای موقعیت‌های خاص از آن استفاده می‌شود. از صبحانه گرفته تا یک شام، تعطیلات با خانواده و دوستان ظروف مختلفی مانند چینی، سرامیکی، سفالی و … مورد استفاده قرار می‌گیرند. پیدا کردن ظرفی که جنس و نقوش آن مورد علاقه شما باشد مهم است که این نسبت به سلیقه هر شخص متفاوت می‌باشد. اما عواملی مانند وزن، دوام، مرغوبیت و حتی ظریف بودن نیز باید در انتخاب شما نقش داشته‌باشند. این راهنمای خرید شامل یک دید کلی از مواد، طراحی و دوام است تا بتوانید با اطمینان در خرید تصمیم‌گیری کنید. برای انتخابی معقول و راحت با ما همراه باشید.
شناخت مواد و جنس ظروف
بهتر است برای اطمینان از این که بدانید چه چیزی می‌خرید با مواد مورد استفاده در ظروف آشنا شوید. شایان ذکر است که این مورد برای تشخیص بهتر جنس و همچنین طول عمر ظروف می‌باشد.
سرامیک و چینی
تولیدکنندگان می‌توانند سرامیک را با استفاده از مواد مختلف بسازند اما نکته قابل توجه این است که همه مواد به یک اندازه دوام ندارند. در این زمینه توصیه می‌شود ظروف چینی، استخوانی یا ظروف سنگی را برای استفاده روزمره تهیه کنید زیرا چنین قطعاتی مقرون به صرفه، محکم و نگهداری آن‌ها نیز آسان می‌باشد. همچنین می‌توان به یک ترفند در خرید ظروف اشاره کرد که بهتر است با یک مجموعه از ظروف غذاخوری شروع کنید که به اندازه کافی برای غلات صبحگاهی، معمولی و برای یک مهمانی شام، ظریف باشد.
ظروف سرامیکی به سه دسته: سنگی، سفالی و چینی تقسیم می‌شوند.
ظروف سنگی یک نوع سرامیک فوق‌العاده بادوام، قوی، سخت و بدون تخلخل هستند که تا زمان انجماد در دمای بالا ساخته می‌شوند. می‌توان آن‌ها را در رنگ‌های مختلف خاک رس ساخت. با این حال، نسبت به سایر انواع سرامیک مانند چینی، مات‌تر هستند. می‌توانید از ظروف سنگی برای نگهداری، پخت و پز و سرو استفاده کنید. به این معنی که همه کاره و مقرون به صرفه می‌باشند. برخلاف ظروف سنگی، ظروف سفالی در دمای پایین‌تری ساخته می‌شوند. بنابراین، به اندازه سایر انواع سرامیک قوی نبوده حتی شکننده و دارای کمی تخلخل‌اند. ظروف سفالی سنگین و ضخیم می‌باشند اما از لحاظ قیمت مقرون به صرفه هستند.
ظروف چینی نام خود را از زادگاه ساختشان یعنی کشور چین گرفته‌اند. این یک اصطلاح می‌باشد که در فرهنگ لغت، سرامیک به عنوان “هر ظرف غذاخوری سرامیکی شیشه‌ای لعاب‌دار یا بدون لعاب که برای اهداف غیر فنی استفاده می‌شود” تعریف شده‌است. اصطلاح چینی ظریف تا حدودی معنای مبهم دارد، اما به طور کلی شامل هر چینی یا استخوانی ساخته‌شده از خاک رس با کیفیت بالاتر می‌شود. ظروف چینی باکیفیت، گران قیمت هستند زیرا از مرغوبیت بالایی برخوردارند. می‌توان گفت این یک انتخاب زیبا برای مناسبت‌های رسمی است اما اغلب نیاز به شستن با دست دارد بنابراین برای استفاده روزانه ایده‌آل نیست.
چینی استخوانی با همان مواد سرامیکی مانند چینی اما با افزودن استخوان کلسیفیه (تا 50 درصد) ساخته‌می‌شود. استخوان کلسیفیه یا خاکستر استخوان از استخوان حیوانات مشتق می‌شود و به استخوان چینی، رنگ کرم‌تر و شفافیت بیشتری نسبت به چینی می‌دهد. چینی استخوانی معمولاً گران‌تر از چینی است و تولید آن کمی دشوارتر است. اگر چه چینی استخوانی معمولاً نازک‌تر و سبک‌تر بوده ولی ظریف‌تر از چینی به نظر می‌رسد اما به طرز شگفت‌آوری بادوام است.
لعاب‌های سرامیکی پوشش‌های سیلیکاتی غیر قابل نفوذی هستند که در مرحله پخت نهایی با خاک رس ذوب می‌شوند و سرامیک تمام شده را در برابر مایعات غیر قابل نفوذ می‌کنند. ظروف چینی و استخوانی همیشه به طور کامل لعاب دارند. هر سبکی را که بیشتر دوست دارید انتخاب کنید به شرطی که قسمت‌هایی که با غذا در تماس هستند، کاملا لعاب کاری شده‌باشند.
لعاب‌ها براق یا مات هستند. اما توصیه می‌شود از ظروف غذاخوری با لعاب مات خودداری کنید زیرا بیشتر در معرض آسیب می‌باشند. همچنین به دلیل بافت سطحی و ناهموار، امکان به دام انداختن یا فرو رفتن ذرات غذا، رشد باکتری‌ها و غیره با لعاب مات بیشتر است. اکثر مواد شیمیایی لعاب‌دار که امروزه تولیدکنندگان برای سرامیک‌ها استفاده می‌کنند یا نامحلول هستند یا حلالیت کمی در آب دارند و شستن ظروف غذا خوری تهدیدی برای شما محسوب نمی‌شوند.
انتخاب ست مناسب
قبل از تهیه مجموعه‌ای از ظروف غذا خوری توصیه می‌شود شخصاً آن را چک کرده تا تعیین کنید که آیا وزن، اندازه، شکل و الگوی هر قطعه برای شما مناسب است یا خیر. برای انجام این کار باید با یک سری مسائل پایه آشنایی داشته‌باشید. جای نگرانی نیست ما برایتان این موارد را به طور کامل توضیح می‌دهیم.
وزن
وزن ظروف غذاخوری به طور قابل توجهی متفاوت از یکدیگر هستند. بنابراین توصیه می‌شود نمونه‌هایی از مواد و ضخامت‌های مختلف را تست نمایید تا حس کنید چه چیزی را بیشتر دوست دارید. همچنین ایده خوبی است که دسته‌ای از بشقاب‌ها یا کاسه‌ها را بردارید تا ببینید وقتی آن‌ها را از کابینت بیرون می‌آورید تا چه اندازه سنگین می‌شوند. به خاطر داشته‌باشید که ظروف غذاخوری سنگین‌تر، لزوما با کیفیت‌تر یا بادوام‌تر نیستند. ظروف چینی استخوانی سبک بوده و هنگامی که آن‌ها را در برابر نور نگه‌می‌دارید کمی شفاف هستند با این حال از دوام بالایی برخوردارند.
شکل و اندازه
همانطور که به وزن و نوع ست دقت می‌کنید به اندازه و شکل هر یک از کالاها نیز توجه کنید. قطعاتی را انتخاب نمایید که اندازه و شکل مناسبی با عادات غذایی و فضای کمد شما داشته‌باشند. همچنین فضای کابینت خود را اندازه بگیرید تا مطمئن شوید ظرف غذاخوری شما جا می‌شود.
علاوه بر نکات قابل توجه در انتخاب اندازه، عواملی نیز وجود دارد که باید برای هر قطعه در نظر بگیرید:
- بشقاب‌ها: چنانچه به دنبال کاهش اندازه غذا هستید، بشقاب‌هایی با لبه پهن‌تر مناسب هستند زیرا سبب کاهش ظرفیت کلی سطح بشقاب می‌شوند. اگر می‌خواهید فضای بیشتری برای وعده‌های غذایی بزرگتر داشته‌باشید توصیه می‌کنیم بشقاب‌هایی با لبه‌های باریک‌تر تهیه کنید. برخی از بشقاب‌های بدون حاشیه و به سبک کوپه، کمی از لبه بیرونی به سمت داخل شیب دارند که باعث می‌شود سس‌ها در مرکز بشقاب جمع شوند. در صورتی که طبق میل شما نیست، بشقاب‌هایی با سطوح صاف تهیه کنید.
- کاسه‌ها: برخی از مجموعه‌های ظروف غذاخوری، چندین سبک و اندازه کاسه را ارائه می‌دهند. تصمیم بگیرید که آیا کاسه سوپ کم عمق (که گاهی به آن کاسه ماکارونی یا بشقاب سوپ می‌گویند) یا کاسه غلات عمیق (که گاهی به آن کاسه برنج می‌گویند) می‌خواهید. کاسه‌های غلات معمولی‌تر از کاسه‌های سوپ هستند اما ظرفیت بزرگتر آن‌ها باعث می‌شود کاربرد بیشتری داشته‌باشند. آن‌ها برای سالادهای کوچک، پاستا، غلات، سوپ‌ها و خورش‌ها عالی هستند.
- لیوان یا فنجان چای و نعلبکی: فنجان‌ها و نعلبکی‌ها وسایلی هستند که حتما در طول روز از آن‌ها استفاده می‌کنید. چه در یک دورهمی ساده یا مجالس رسمی می‌توانید با آن‌ها لحظات خوشی را به ارمغان آورید. درهنگام خرید و انتخاب آن‌ها دسته‌های لیوان یا فنجان چای را امتحان کنید تا مطمئن شوید هنگام دست گرفتن راحت هستند. به همین ترتیب، اطمینان حاصل کنید که دهنه لیوان آنقدر باریک نیست که به پل بینی شما برخورد کند.
کیفیت
قبل از این که مجموعه‌ای از ظروف غذاخوری را انتخاب کنید سعی داشته‌باشید آن‌ها را در فروشگاه بررسی کرده تا عیب‌های موجود یا گاها کیفیت ضعیف برخی ظروف را تشخیص دهید. در اینجا لیستی از رایج‌ترین مشکلاتی که هنگام خرید ظروف غذاخوری در فروشگاه‌ها باید از آن‌ها اجتناب کنید آمده‌است:
- در سطح سرامیک یا لعاب، نشانه‌های سوراخ‌دار یا پین (سوراخ‌های کوچک) ظاهر می‌شوند.
- خراش می‌تواند سطح لعاب را خراب کند.
- مجموعه‌ای از ترک‌ها که روی سطح سرامیک‌های لعاب‌دار ایجاد می‌شوند زمانی رخ می‌دهند که لعاب پخته شده بیشتر از بدنه رسی منقبض شود و می‌تواند در فرآیند خنک‌سازی بلافاصله پس از پخت و یا ماه‌ها یا سال‌ها بعد رخ دهد.
- برگردان‌های کج می‌توانند ظاهر ظروف غذاخوری طرح‌دار را خراب کنند.
ماندگاری
دو سفالگر می‌توانند دقیقاً با یک خاک رس کار کنند. اما بسته به نحوه شکل‌گیری و پختن آن، نتیجه ممکن است بسیار متفاوت باشد. شکل یک قطعه در طول عمر آن نقش دارد. صفحاتی که به طور ناهموار روی هم چیده می‌شوند فشار بیشتری به رینگ‌ها وارد می‌کنند و در نهایت می‌توانند باعث آسیب شوند. ظروف چینی استخوانی و چینی بسیار بادوام و ایده‌آل برای ظروف غذاخوری روزمره هستند.
5 تفاوت ظروف چینی و سرامیکی
- تعریف: همانطور که در بالا اشاره کردیم، ظروف سرامیکی مجموعه بزرگی است که شامل ظروف چینی، سنگی و سفالی می‌شود. چینی نوعی سرامیک ساخته شده از خاک رس است که در دمای بالا پخته‌می‌شود. مردم ظروف چینی را به دلیل ظاهرشان ترجیح می‌دهند.
- ظاهر: ظروف سرامیکی مات‌تر و ضخیم‌تر از چینی با ظاهری ساده‌تر، برخلاف ظروف چینی که ظریف‌تر، نازک‌تر، شفاف‌تر و جذاب‌تر هستند.
- دوام: ظروف چینی دوام و استحکام بیشتری نسبت به ظروف سرامیکی دارند زیرا حرارت دادن در دماهای بالاتر انجام می‌شود. با این حال، ظروف سرامیکی نیز در برابر حرارت و خراش مقاوم هستند.
- هدف: مردم معمولاً ظروف سرامیکی را برای استفاده معمولی و روزمره ترجیح می‌دهند. از طرف دیگر، چینی برای ناهار خوری‌های رسمی و مناسبت‌های خاص ترجیح داده‌می‌شود.
- هزینه: ظروف سرامیکی به اندازه ظروف چینی گران نیستند. اگر به دنبال گزینه ارزان‌تری هستید ظروف سرامیکی انتخاب مناسبی است.
مزایا و معایب ظروف سرامیکی
دانستن خوبی‌ها و بد‌ی‌های این نوع از ظروف در خرید و انتخاب کمک بزرگی می‌کند. همچنین این بخش از مقاله پر از نکات مفید است.
مزایا
- پوشش نچسب: ابزارهای سرامیکی از سرامیک ساخته‌نمی‌شوند. آن‌ها از فلز ساخته‌شده‌اند که دارای یک پوشش سل ژل می‌باشد که به بقیه ساختار محصول متصل است. این نوع پوشش یک روغن سیلیکونی است که روی سطح اعمال شده و در حین استفاده آزاد می‌شود. از آن‌جایی که هر بار از ابزار استفاده می‌کنید این روغن آزاد می‌شود نیازی به استفاده از کره، روغن ترافل، روغن زیتون یا سایر روغن‌های پخت و پز و اسپری‌های آشپزی ناسالم ندارید. همچنین سطح نچسب آن مانع از چسبیدن غذا می‌شود.
- تمیز کردن: تمیز کردن ظروف نچسب بسیار آسان است. ظروف سرامیکی خود را با آب گرم و مایع ظرفشویی به صورت دستی بشویید. سپس هر گونه رطوبت را با پارچه یا دستمال کاغذی پاک کنید.
معایب
- توزیع ضعیف حرارت: ظروف پخت و پز سرامیکی پوشش نچسب خود را از یک پوشش سیلیکونی به اندازه ذرات نانو در بالای محصول دریافت می‌کنند. فاصله نامنظم ذرات، فضای سطح پخت قابلمه را گسترش می‌دهد و آن را ناهموار می‌کند. احتمال چسبندگی کمتر است اما غذا در جایی که با منطقه پخت تماس نداشته‌باشد حرارت کافی دریافت نمی‌کند. در نتیجه، تابه‌ها با روکش سرامیکی به طور یکنواخت و سریع گرم نمی‌شوند.
- ساخت و ساز شکننده: بر خلاف ظروف پخت و پز نچسب مبتنی بر PTFE و تابه‌های فولادی ضد زنگ و چدن، ظروف سرامیکی نچسب طول عمر کمتری دارند. دلیل این امر توزیع ناکارآمد حرارت محصول است. علاوه بر مقرون به صرفه بودن ظروفی با پوشش سرامیکی با کیفیت، اکثر آن‌ها روکش ندارند. بنابراین، آن‌ها بیشتر مستعد تغییر شکل هستند.
مزایا و معایب ظروف چینی
مزایا
- ایمن برای استفاده: یکی از مهم‌ترین مزایای ظروف چینی، ایمنی است. برخلاف تفلون، چدن یا ظروف آلومینیومی، ظروف چینی با مواد اسیدی مانند زرده تخم مرغ، سرکه و گوجه‌فرنگی تداخل ندارند بنابراین پختن هر غذایی با این ظروف کاملا بی خطر است.
- سطح پخت نچسب: سطح پخت نچسب دومین مزیت بزرگ ظروف چینی است. بدون اینکه چیزی به کف ظرف بچسبد آشپزی شما را راحت می‌کند. فقط مقدار کمی روغن، چه روغن زیتون یا یک گزینه سالم‌تر مانند روغن هسته انگور درجه یک، بمالید کافی hست.
- فوق العاده همه کاره: اگر در کلاس‌های آشپزی متعددی شرکت کرده‌اید، احتمالاً می‌دانید که سرآشپزهای حرفه‌ای به دلایل مختلفی، جدا از سطح نچسب آن، دوست دارند از ظروف چینی برای تهیه غذا استفاده کنند. ظروف چینی همه کاره هستند بنابراین می‌توانید آن را در مایکروویو یا اجاق گاز استفاده کنید. همچنین برای سرو غذا روی میز و نگهداری باقی مانده غذا در یخچال مناسب است. بنابراین اگر یک ظرف پخت با طراحی خوب در خانه ندارید استفاده از ظروف چینی برای نگهداری و سرو غذا نیز ایده بدی نیست.
- تعمیر و نگهداری کم: یکی از بزرگترین مزایای استفاده از ظروف چینی، فرآیند تمیز کردن آسان است. تنها چیزی که نیاز دارید یک ماده شوینده ملایم و اسفنج ظرفشویی برای تمیز کردن صحیح آن می‌باشد.
معایب
- وزن سنگین: قابلمه‌ها و تابه‌های چینی بزرگتر برای استفاده منظم می‌توانند بسیار سنگین باشند. با این حال، اکثر سرآشپزهای حرفه ای دوست دارند از ظروف آشپزی جامدتر و سنگین‌تری استفاده کنند.
- هدایت حرارتی کم: برخلاف ظروف آلومینیومی و چدنی، اقلام چینی رسانایی حرارتی کمتری دارند. آن‌ها برای رسیدن به دمای مورد نظر زمان بیشتری نیاز داشته که منجر به طولانی شدن زمان پخت می‌شود.
- براده برداری: پوشش چینی مستعد شکستن است. اگر خیلی محکم به قابلمه یا تابه ضربه بزنید پوشش آن ممکن است ترک بخورد. علاوه بر این، پاک کننده‌های ساینده نیز می‌توانند به پوشش آن آسیب بزنند.
- قیمت: قیمت می‌تواند نقش کلیدی در تصمیم خرید شما داشته‌باشد. اگر بودجه کمی دارید گزینه ارزان‌تر انتخاب مناسبی است زیرا ظروف چینی می‌توانند بسیار گران باشند.
کلام آخر
ظروف غذاخوری سرامیکی بهتر است یا چینی؟ ظروف غذاخوری سرامیکی گزینه بهتری برای پخت و پز است. از طرف دیگر، چینی بیشتر از آنچه برای پخت و پز استفاده شود تزئینی می‌باشد. سفید و شیک است که آن را به گزینه‌ای عالی برای سرو چای یا غذا تبدیل می‌کند. از چینی استخوانی برای پخت و پز و حرارت دادن خودداری کنید. در این مقاله به تمام موارد مورد نیاز که برای خرید ظروف چینی و سرامیکی باید بدانید اشاره کردیم. حال تصمیم گیری در انتخاب و خرید با شماست.
