کشور ایران از نظر تاریخی و طبیعی بسیار منحصر به فرد و غنی می‌باشد و هر ساله گردشگران زیادی به شهرهای مختلف آن سفر می‌کنند که قطعا هر فرد به دنبال بهترین سوغاتی ایران است. اما همانطور که می‌دانیم شهرهای ایران هر کدام فرهنگ و آداب و رسوم خاص خود را دارند، در نتیجه هر استان سوغاتی مخصوص و معروف خود را دارد. اینکه بتوانیم بهترین سوغاتی ایران که شامل صنایع دستی بی‌نظیر و چشم نواز و همچنین خوراکی‌های لذیذ است را بشناسیم، در واقع به نوعی، مشغول شناختن قسمتی از فرهنگ غنی و اصیل آن هستیم. چرا که بهترین سوغاتی نشان دهنده سنت‌های هر کشوری است. از این رو اگر به دنبال محبوب‌ترین و بهترین سوغاتی‌های ایران هستید که با عشق ساخته شده‌اند، با ما همراه باشید زیرا سوغاتی‌ها را در دو دسته بهترین سوغاتی ایران از بین خوراکی‌ها و بین صنایع دستی بررسی می‌کنیم.
12 تا از بهترین سوغاتی‌های ایران از بین صنایع دستی
ایران با تمدنی کهن و چند هزار ساله، نفیس‌ترین صنایع دستی و هنرها را دارد. صنایع دستی هنرمندان ایرانی که جز با ارزش‌ترین و درخشان‌ترین آثار جهان هستند، مورد استقبال جهانگردان بسیاری قرار می‌گیرند. صنایع دستی فوق‌العاده‌ای وجود دارند که جز در بازارها و بازارچه‍‌های پر پیچ و خم و باستانی ایران زمین هیچ کجا نمی‌توان آن‌ها را پیدا کرد. این صنایع دستی نمایانگر هنر اصیل و تخصص هنرمندان خلاق و بی‌نظیر ایران هستند. در ادامه با 12 تا از صنایع دستی ایران که از بهترین سوغاتی‌های آن هستند، آشنا می‌شویم:
1. گلیم و فرش ایرانی
قطعا می‌دانید که فرش‌های ایران شهرت جهانی بالایی دارند و هر بیننده‌ای را مجذوب رنگ و نقش خود می‌کنند. فرش‌های ایرانی بدون شک می‌توانند در رده اول بهترین سوغاتی ایران قرار گیرند. همچنین دارای طرح‌های خیلی متنوع و جذابی مثل لچک و ترنج، طرح شاه عباسی، طرح خشتی، طرح افشان، شکارگاه، درختی و… می‌باشند که از این میان طرح لچک و ترنج در دنیا معروف‌تر هستند. شهرهای مختلفی در ایران فرش‌های معروفی دارند، مثل:
- مشهد
- قم
- تبریز
- کاشان
- اصفهان
- کرمان
- بیجار
- همدان
- نایین
- مرکزی
- و…
2. ترمه یزد بهترین سوغاتی
ترمه دستبافت معمولاً از ابریشم یا پشم تولید می‌شود به همین منظور، الیاف بسیار لطیف و روح نواز هستند. گاهی در ترمه‌های زیبا و خیره کننده رشته‌های طلایی و نقره‌ای در هم تنیده می‌شوند. ترمه بافی، هنری زمان‌بر و نیازمند دقت و سلیقه فراوان است. این هنر در ایران به 2500 سال قبل یعنی دوره هخامنشیان باز می‌گردد و در دوره صفویه به اوج می‌رسد. در انتخاب طرح‌ها دقت فراوانی می‌شود و معروف‌ترین طرح بته یا بته جقه می‌باشند. این هنر اصیل در همه جای ایران یافت می‌شود، اما مرغوب‌ترین آن مربوط به شهر یزد است.
3. قلم زنی اصفهان
قلم زنی یکی از هنرهای سنتی ایران است که جز صنایع دستی استان اصفهان و شیراز می‌باشد. هنرمندان قلم زن بر روی اشیا فلزی مانند مس، نقره، برنج و گاهی طلا، طرح‌ها و نقوشی را با قلم و چکش می‌تراشند. این هنر بزرگ با قدمت هزاران ساله در زمان هخامنشیان رواج یافت و در زمان ساسانیان به اوج خود رسید. برای گردشگران جالب است که هنگام عبور از بازارهای قدیمی اصفهان می‌توانند صدای چکش هنرمندانی که برای زنده نگه داشتن هنر قلم زنی تلاش می‌کنند را بشنوند.
4. ظروف مسی بهترین سوغاتی زنجان
زنجان از نخستین شهرهای ایران در زمینه ظروف تزیینی مسی است. در بازار تاریخی زنجان راسته‌ای به نام راسته مسگرها وجود دارد که در آن مسگران ماهر و چیره دستی مشغول کار هستند. ظروف مسی در سال‌های اخیر رونق زیادی گرفته و بهترین سوغاتی زنجان برای علاقه‌مندان است.
5.پارچه‌های سنتی ایرانی
شهرهای مختلف ایران، پارچه‌های سنتی، اصیل و خاص خودشان را دارند. حتی برای بسیاری از گردشگران جذاب است که لباس‌های محلی را به عنوان یادگاری یا بهترین سوغاتی با خود ببرند. نام برخی از پارچه‌های سنتی رنگارنگ و خاص ایران عبارتند از:
- مخمل
- قلم‌کاری اصفهان
- ترمه
- زری بافت
- پته دوزی کرمان
- شعربافی
- کرباس
- سوزن دوزی بلوچی
- جاجیم
- ابریشمی
- پارچه آینه دوزی سیستان و بلوچستان
6. میناکاری
مینا کاری هنر شکوهمندی است و تاریخچه دور و دراز دارد. در این هنر که با روش‌های مختلفی انجام می‌شود، بعد از آماده شدن فلز و لعاب دادن آن، نقاشی ظریفی بر روی آن طرح می‌زنند. میناکاری معمولا بر روی فلزاتی مثل مس، طلا و نقره است که در حال حاضر بیشتر روی مس انجام می‌شود. طرح‌های نقاشی آن نقش‌های جذاب پرندگان و گل‌های زیبا است و از رنگ‌های متنوعی استفاده می‌کنند. ولی در میناکاری اصفهان بیشتر از رنگ‌های فیروزه‌ای، لاجوردی و کمی قرمز و سبز استفاده می‌شود. بیشتر میناکاری را به صورت اشیا تزیینی، بشقاب و گلدان می‌بینید.
7. خاتم کاری
خاتم کاری یکی از اصیل‌ترین و شگفت‌انگیزترین صنایع دستی است. هنرمندان خاتم کاری دارای ذوق هنری فراوان و صبر و تمرکز بسیار بالایی هستند. این هنر چشم نواز همچون ستاره‌ای در بین بهترین سوغاتی‌های ایران است و معمولا برای ساخت جعبه جواهر، جای خودکار، قاب عکس، گلدان و… استفاده می‌شود. هنر خاتم ترکیبی از نقوش چند ضلعی منظم است که در نهایت به شکل فوق‌العاده زیبا و شکیل کنار هم قرار می‌گیرند. گاهی از نقوش مینیاتوری هم استفاده می‌شود. در ساخت خاتم معمولا از انواع چوب (مانند گردو، عناب، نارنج و…) و استخوان (معمولا فیل یا شتر) و یکسری مفتول‌های فلزی استفاده می‌شود.
8. گیوه کرمانشاه بهترین سوغات
گیوه کفشی نرم و راحت است که از بهترین سوغاتی‌های کرمانشاه می‌باشد. این کفش‌ها کفی محکم و رویه‌ای نخی و پارچه‌ای دارند. گیوه مدل‌های بسیار متنوع و چشم نوازی دارد و به کشورهای زیادی صادر می‌شود.
9. سفال لالجین
سفال از صنایع دستی اصیل ایرانی است که از هزاران سال پیش در ایران استفاده می‌شد. بهترین سفال‌های ایران مربوط به شهر لالجین همدان می‌باشند اما در شهرهای دیگر چون میبد و نطنز و… هم تولید می‌شوند. یکسری اشکال سفال که حالت سنتی‌تری دارند، یاد ایران کهن را زنده نگه می‌دارند.
10. فیروزه نیشابور در لیست بهترین سوغاتی ایران
در نیشابور معدن‌های فیروزه زیادی وجود دارد که این سنگ‌های فوق‌العاده زیبا و خوش رنگ برای ساختن جواهرات و فیروزه کوبی از آن‌ها استخراج می‌شوند. فیروزه کوبی یکی از صنایع دستی روح نواز ایرانی است که قطعات ریز فیروزه را بر روی اشیاء تزئینی (از جنس مس، برنج، نقره یا برنز) کار می‌کنند.
11. منبت کاری
هنر منبت کاری بر روی چوب، چشم هر گردشگر هنر دوست و زیباپسندی را به خود خیره می‌کند. هنرمندان منبت کار دست سازه‌های تزیینی خود را با کنده کاری و در آوردن نقوش خلاقانه روی چوب‌های مختلف، انجام می‌دهند. این شاهکارهای هنری می‌توانند انتخاب مناسبی به عنوان بهترین سوغاتی ایران باشند.
12. نقاشی مینیاتوری اصفهان
این نقاشی‌های ظریف و روح نواز به داستان‌های کهن ایرانی مانند داستان‌های شاهنامه رنگ و بویی تازه می‌بخشند. نقاشی مینیاتوری نمایانگر تمدن کهن و نمایشگر فرهنگ و هنر ایران زمین است، به همین علت می‌تواند بهترین سوغاتی ایران باشد. این نقاشی توسط نقاشان ماهر و زبردست ایرانی بر روی کاغذ، عاج فیل و استخوان شتر صورت می‌گیرد.
12 تا از بهترین سوغاتی ایران از بین خوراکی‌ها
وقتی گردشگران وارد کشور یا حتی شهری می‌شوند، دوست دارند با آداب و رسوم غذای آنجا هم آشنا شوند. در هر منطقه‌ای یک یا چند خوراکی وجود دارد که یا بیشترین کیفیت را نسبت به هر جایی دارند یا مخصوص همان منطقه هستند. ایران سرزمینی مملو از فرهنگ‌های گوناگون است و هر اقلیمی محصولات و سوغاتی‌های خوراکی بسیاری دارد. از این جهت انتخاب بهترین سوغاتی ایرانی خیلی دشوار است. در ادامه به معرفی 12 مورد از بهترین سوغاتی خوراکی ایران می‌پردازیم.
1. خاویار خزر بهترین سوغاتی ایرانی
خاویار از اصلی‌ترین موارد صادرات می‌باشد. خاویار دریای خزر که ماده غذایی گران و لوکسی است، در جهان بسیار شهرت دارد. خاویار ایرانی از کیفیت بسیار بالایی برخوردار می‌باشد.
2. زعفران خراسان جنوبی
زعفران که به طلای سرخ شهرت دارد، یکی از گران‌ترین ادویه‌های جهان است. گفته می‌شود کشت آن از ایران نشات گرفته و ایران بزرگترین تولیدکننده آن است. در استان خراسان جنوبی یکی از مرغوب‌ترین انواع زعفران جهان کشت می‌شود که به کشورهای مختلف دنیا صادر می‌شود. زعفران علاوه بر طعم و بوی دلپذیر و بی‌نظیر، خواص بسیار زیادی هم دارد. بنابراین می‌تواند انتخاب مناسبی به عنوان بهترین سوغاتی ایران باشد.
3. پسته دامغان
بیشترین حجم پسته جهان، در ایران تولید و صادر می‌شود. پسته دامغان، کرمان یا سبزوار بین گردشگران خارجی بسیار محبوب است. این خشکبار خوش طعم و مفید هم به صورت خام و هم بو داده در بسته بندی‌های شکیل در ایران یافت می‌شود.
4. گز و پولکی اصفهان
گز شیرینی سنتی اصفهان است که از جمله سوغاتی‌های لذیذ این استان به شمار می‌رود. این شیرینی خوشمزه طعم‌ها و انواع مختلفی مثل بیدمشکی، لقمه‌ای، آردی، پسته‌ای، بادامی و… دارد. گز به دلیل طعم ایرانی که از گلاب و پسته آن می‌آید، می‌تواند بهترین سوغاتی ایران باشد. همچنین پولکی که شیرینی آبنباتی است و طعم‌های مختلفی همچون نارگیلی، کنجدی، لیمویی و… دارد، از دیگر سوغات این شهر زیباست.
5.سوهان قم
سوهان قم یک نوع شیرینی ترد ایرانی است که از ترکیب آرد، شکر، جوانه گندم، زرده تخم مرغ، کره، گلاب، هل، پسته یا بادام درست می‌شود. سوهان قم عطر فوق العاده‌ای دارد و تنوع آن بالاست.
6. مسقطی شیراز
اگر از طعم‌های اصیل ایرانی لذت می‌برید، بدون شک از خوردن مسقطی شیرازی سیر نمی‌شوید. عطر هل و گلاب و زعفران و رنگ فوق‌العاده زیبای آن شما را شیفته خود خواهد کرد.
7. باقلوا
باقلوای شهرهای تبریز، یزد و قزوین معروف هستند. هر چند در هر کدام از شهرهای نام برده شده، طعم باقلوا متفاوت است، اما همه آن‌ها بسیار لذیذ و دلچسبند هستند. طعم فوق‌العاده این شیرینی لایه‌ای که با مغزها پر شده‌است، مجذوبتان خواهد کرد.
8. قطاب یزد
اگر یک بار طعم شیرینی‌های یزد را چشیده باشید، می‌دانید که قطعا می‌توانند بهترین سوغاتی خوراکی ایران باشند. قطاب یکی از شیرینی‌های فوق‌العاده یزد است. طعم این شیرینی بقچه‌ای، هوش را از سر می‌پراند. مغز این سوغاتی گرد و خوشمزه با بادام و هل پر شده‌است و عطر و طعم بی‌نظیری دارد.
9. گلاب کاشان
بهترین گلاب ایران در کاشان تولید می‌شود. یکی از جاذبه‌های گردشگری کاشان، جشنواره‌های گلاب‌گیری آن است که از اواسط اردیبهشت شروع شده و تا خرداد ادامه دارد. عطر و طعم گلاب یادآور اصالت ایرانی است. این سوغاتی خوشبو، خواص بسیاری هم دارد.
10. زرشک خراسان جنوبی
بیشترین تولید زرشک جهان، بر عهده ایران است و بهترین زرشک ایرانی مربوط به خراسان جنوبی می‌باشد. این محصول خوش رنگ با خواص حیرت انگیز آن، می‌تواند سوغاتی مناسبی باشد.
11. باسلوق تبریز
باسلوق یکی از سوغاتی‌های خوراکی ایرانی است که طمع لذیذ و دلچسبی دارد. این شیرینی نرم و خوشمزه سوغاتی آذربایجان شرقی و تبریز به حساب می‌آید.
12. عسل کوهی اردبیل
عسل کوهی سوغاتی است که علاوه بر طعم دلنشین، خواص دارویی بسیاری دارد. در کوه‌های سبلان اردبیل، عسل کوهی وجود دارد و مردم بومی، آن را در بین کوه‌ها پیدا کرده و به سختی آن را به دست می‌آورند.
کلام آخر
سوغاتی‌های ایران به این نوشته ختم نمی‌شوند. در جای جای این کشور زیبا و پهناور و غنی، می‌توان تعداد بی‌شماری صنایع دستی منحصر به فرد و خوراکی‌های لذیذ و گوناگون پیدا کرد. هنرمندان و صنعت گران ایرانی زبان زد دنیا هستند و کارهای خاص و زیبای آن‌ها به قدری چشم نواز و دلنشین هستند که به سختی می‌توان گفت بهترین سوغاتی ایران کدام است. امیدوارم خواندن این نوشته به شما کمک کرده باشد.
