اگر بخواهیم بگوییم که اصلی‌ترین چیزی که فرهنگ یک کشور یا منطقه‌ای از کشور را به ما معرفی می‌کند، یقینا صنایع دستی است. امروزه اما در چرخ تولید صنایع دستی، مشکلاتی دیده می‌شود که مانع از چرخیدن آن است. یکی از این مشکلات، گران شدن مواد اولیه تولید کنندگان است. در این مطلب ما قصد داریم به این موضوع از جوانب مختلف اشاره داشته باشیم که اصلا گران شدن مواد اولیه تولید کنندگان صنایع دستی چه تاثیری در روند تولید آن‌ها دارد.
رابطه گران شدن مواد اولیه تولید کنندگان صنایع دستی و تولید آن
جالب است بدانید که در حال حاضر، معیشت حدود چهار میلیون نفر از افراد به صنایع دستی گره خورده است. از آنجایی که صنایع دستی هم جنبه اقتصادی دارد و هم اجتماعی، در صورتی که مواد اولیه آن با گرانی رو به رو شود، تقاضا برای خرید آن کاهش و تولید نیز به طبع کمتر خواهد شد. گران شدن مواد اولیه تولید کنندگان صنایع دستی رابطه عکس با تولید آن دارد. به بیانی دیگر، اگر قیمت مواد اولیه را یک خط روی نمودار در نظر بگیریم، با بالا رفتن قیمت این خط به سمت پایین حرکت می‌کند. حال کاهش تولید صنایع دستی تنها معیشت افراد تولید کننده را در بر نمی‌گیرد، بلکه تاثیرات نامطلوب در اشتغال، توسعه صادرات و بُعدهای اجتماعی نیز با خود به همراه دارد.
با گران شدن مواد اولیه تولید کنندگان صنایع دستی، وضعیت کارگاه‌ها به چه صورت است؟
امروزه حدود 97 درصد از کارگاه‌های صنایع دستی در کشور در قالب صنایع کوچک مشغول به کار هستند. مشکل اصلی تمامی این کارگاه‌ها نیز تامین مواد اولیه می‌باشد. برخی از این افراد به ورق‌های مسی برای تولید صنایع دستی احتیاج دارند که با واسطه‌گری‌های بسیاری از تامین کنندگان، می‌توانند آن را به دست هنرمندان برسانند. البته این موضوع تنها برای ورق‌های مسی صدق نمی‌کند، بلکه برای مواد اولیه دیگر مانند چرم، یراق، چسب و… نیز وجود دارد. قیمت این مواد اولیه طی ماه‌های گذشته افزایش بسیاری را با خود به همراه داشته است که سبب وجود ابهامات در آینده تولید صنایع دستی شده است.
وضعیت قیمت مواد اولیه صنایع دستی چگونه است؟
اگر در رابطه با قیمت مواد اولیه صنایع دستی اطلاعاتی را بدست آورده باشید، مسلما می‌توانید حدس بزنید که با گران شدن این مواد، وضعیت تولید به چه صورت خواهد بود. نیما ذاکری یکی از هنرمندان بسیار مطرح در تولید صنایع دستی ایران است که در یک مصاحبه اشاره کرده که در حال حاضر به دلیل افزایش قیمت‌ها، وضعیت تولیدات صنایع دستی بسیار بد بوده و برخی از کارخانه‌ها برای تعطیلی کامل آماده می‌شوند.
وی همچنین اشاره کرده که بسیاری از کارخانه‌هایی که در حال حاضر به تولید می‌پردازند، از مواد اولیه قدیمی خود استفاده می‌کنند. به عنوان مثال، برخی از کارخانه‌های تولیدی لباس‌های چرمی هستند که از چرم‌های گذشته برای تولید لباس‌های خود استفاده می‌کنند. نیما ذاکری با تاکید بر بالا رفتن قیمت‌ها و وضعیت نابسامان تولیدی‌ها اشاره کرده است که قیمت چرم از پایی 7 هزار تومان به 12 هزار تومان تغییر کرده است. او همچنین گفته است که یراق‌ها نیز از یک هزار تومان به پنج هزار تومان تغییر قیمت داده‌اند.
قیمت چسب‌ها نیز سر به فلک کشیده است! یک حلب 17 کیلویی که 250 هزار تومان قیمت داشت، به 450 الی 500 تومان رسیده است. وی همچنین اشاره کرده است که توزیع کنندگان نیز رغبتی برای فروش ندارند. او می‌گوید حتی اگر هزار پا چرم از آن‌ها درخواست کنیم هم به ما نمی‌دهند.
گران شدن مواد اولیه تولید کنندگان صنایع دستی بیشتر به کدام بخش از کشور آسیب زده است؟
گران شدن مواد اولیه تولید کنندگان صنایع دستی بیشتر به استان گلستان تا به امروز آسیب وارد کرده است. تولید کنندگان صنایع دستی در این استان در حال حاضر فشار بالایی در زمینه تولید صنایع دستی را متحمل می‌شوند و از سویی دیگر، بسیاری از افراد نیز از این حوزه کناره‌گیری کرده‌اند.
استان گلستان با وجود چشم‌انداز‌های بی‌نظیری که دارد، سالانه پذیرای بسیاری از گردشگران ایرانی و خارجی است. از سویی دیگر، با کاهش و از بین رفتن بیماری کرونا، سفرهای داخلی نیز افزایش چشم‌گیری را با خود به همراه داشته است. با تمامی این وجود اما گران شدن مواد اولیه تولید کنندگان صنایع دستی باعث کاهش تولید این محصولات شده و از سویی دیگر، تقاضای خرید برای این محصولات نیز بسیار کاهش پیدا کرده است.
استان گلستان حدود 30 هزار هنرمند در زمینه صنایع دستی را با خود به همراه دارد که یک تنه می‌تواند چرخ اقتصاد صنایع را در دستان خود بگیرد. با این حساب اما گرانی نگذاشته که این افراد به خوبی بتوانند از هنر خود استفاده کنند. فرش دستباف، ابریشم‌بافی، نمدمالی، البسه محلی اقوام، زیور آلات ترکمنی، حصیر بافی، سوزندوزی ترکمن و جاجیم بافی همگی محصولاتی هستند که توسط هنرمندان گلستانی تولید می‌شوند.
با این حساب آیا ضرورتی در راه اندازی کارخانه تولید مواد اولیه دیده می‌شود؟
با تمامی این تفاسیر یک سوال در میان می‌آید که می‌گوید: آیا نیاز به راه اندازی کارخانه برای تولید مواد اولیه دیده می‌شود؟ باید بگوییم که این موضوع می‌تواند تا حد زیادی، علی‌الخصوص در استان گلستان کارساز باشد. استان گلستان در حال حاضر ظرفیت قابل توجهی از دام را به همراه دارد که می‌تواند تاثیر بسیار عالی در تولید چرم داشته باشد. به دلیل نبود کارخانه چرم سازی در کشور، تولید کنندگان مجبور به خرید چرم از کشورهای خارجی هستند. این موضوع با توجه به نوساناتی که در قیمت دلار به چشم می‌خورد، می‌تواند تا حد زیادی مشکل ساز باشد.
با توجه به این که گلستان خود می‌تواند به خوبی نیاز افراد به مواد اولیه را برطرف کند، پس بهترین کار این است که از این استان برای راه اندازی کارخانه تولید مواد اولیه صنایع دستی استفاده کرد. این گونه می‌توان گفت که به خوبی می‌توان از محصولات داخلی برای تولید صنایع دستی استفاده کرد و تا حد زیادی گرانی را مهار کرد.
گرانی مواد اولیه دیگر چه تاثیری در صنایع دستی داشته است؟
زمانی که به دلیل گران شدن مواد اولیه تولید کنندگان صنایع دستی، شاهد تولید مناسب این محصولات نباشیم، مواردی دیگر مانند برگزاری نمایشگاه نیز انجام نمی‌شود. همان‌طور که قطعا می‌دانید، نمایشگاه‌ها می‌توانند تاثیر بسیار عالی در افزایش فروش صنایع دستی داشته باشند.
اگر گران شدن مواد اولیه مانع از تولید مناسب صنایع دستی شود و از سویی دیگر، به این دلیل نمایشگاهی نیز برگزار نشود، به جرات می‌توان گفت که عملا صنایع دستی دیگر تاثیری در اقتصاد کشور نداشته و به عنوان یک محصول بیهوده معرفی می‌شود. سقوط صنایع دستی برای یک کشور بسیار ناگوار است و باید به هر طریقی که می‌شود، از بروز این اتفاق جلوگیری کرد.
کلام آخر
در این مطلب ما سعی بر این داشتیم تا شما عزیزان را در رابطه با مشکلاتی که به دلیل گران شدن مواد اولیه تولید کنندگان صنایع دستی برای صنعت صنایع دستی به وجود آمده است، اطلاعاتی مفید را در اختیار شما عزیزان قرار دهیم. به طبع برطرف کردن این مشکل می‌تواند تاثیرات بسیار مطلوبی در تولید مواد اولیه داشته باشد. تا به امروز مسئولین نیز سعی بر برطرف کردن این مشکل داشتند تا تمامی افرادی که به عنوان یک هنرمند کاربلد در حوزه صنایع دستی معرفی می‌شوند، بتوانند دوباره فعالیت کامل خود را در این زمینه در بر بگیرند و چرخه تولید صنایع دستی را رونق دهند.
