پرطرفدارترین صنایع دستی کشورها از نظر طرفداران صنایع دستی

بخش صنایع دستی نقش حیاتی در درآمدزایی و ایجاد فرصت‌های شغلی ایفا می‌کند و همچنین در سطح جهان به عنوان ابزاری برای کاهش نرخ فقر شناخته شده‌است. این یکی از راه‌های حفظ و ترویج سنت‌های فرهنگی و هنری است، زیرا برای بسیاری از کشورها، میراث فرهنگی منحصر به فرد قابل توجهی از طریق صنایع دستی آنها حفظ می‌شود و این نکته قابل توجه خواهد بود که صنایع دستی یکی از مهم‌ترین عوامل ترویج و حفظ فرهنگ و اعتقادات سنتی کشورها است. در مجموع، صنایع دستی هر کشور در جهان نمای کلی از تاریخ، فرهنگ و تمدن آن کشور را ارائه می‌دهد.

این محصولات دست ساز نیز منعکس کننده تأثیر امپراتوری‌ها در طول زمان است. هر کشوری از نظر تولید صنایع دستی متمایز، منحصر به فرد و دارای ویژگی‌های خاص خود است. ما در این مقاله به بررسی مشخصات و همچنین طرفداران صنایع دستی برخی از کشورها می‌پردازیم و در هر مورد توضیحات لازم داده می‌شود. پس با ما همراه باشید تا از نکات گفته شده بی‌بهره نمانید.

صنایع دستی کشورهای مختلف + نظر طرفداران صنایع دستی

استرالیا: نقاشی‌های نقطه بومی

طرح‌های نقطه‌ای متمایز بومی‌ها تصادفی نیستند، اما پر از نمادهایی هستند که داستانی بصری را روایت می‌کنند. نقاشی نقطه‌ای هزاران سال است که وجود داشته است، اما در دهه 1970 در پاپونیا در نزدیکی آلیس اسپرینگز، جایی که هنرمندان بومی از آن به عنوان یک زبان مخفی استفاده می‌کردند، به اوج شکوفایی خود رسید. سایر جوامع بومی این فرم را پذیرفتند و امروزه قوانین سختگیرانه‌ای در مورد اینکه کدام تکنیک‌ها، نمادها و داستان‌ها به کدام قبیله تعلق دارند، رعایت می‌کنند. همچنین از مسافران  و طرفداران صنایع دستی خواسته می‌شود فقط آثار معتبر و اخلاقی خریداری کنند که دارای مهر رسمی کد هنر بومی معتبر است.

لائوس: بافندگی سنتی

در حالی که مردان روستای فقیر لائوسی تین کیو مزرعه داری می‌کنند یا به دنبال شغل در شهر می‌گردند، زنان منسوجات رنگارنگ و افسانه‌ای می‌سازند. این به عنوان راهی برای معاشرت با همسایگان خود شروع شد. امروزه، این خانم‌های زحمت‌کش می‌توانند با فروش پارچه‌های خود ماهیانه ۷۰ تا ۸۰ دلار درآمد داشته باشند و در عین حال مهارت‌های خود را بهبود بخشند و میراث فرهنگی مهمی را حفظ کنند.

پرتغال: کاشی‌های آزوله

بانک Porto’s Banco de Materiais یک بانک متفاوتی است که به طرفداران صنایع دستی می‌گوید: می‌توانید کاشی‌های عتیقه را سپرده گذاری کنید و مقداری را به صورت رایگان برداشت کنید. کاشی‌های آبی و سفید آزوله‌جوی پرتغال متعلق به زمان مورها هستند. Banco از این گنجینه‌ها محافظت می‌کند و از حامیان و طرفداران صنایع دستی کشور خود است. گاهی اوقات آتش نشانی کاشی‌ها را از ساختمان‌های در معرض خطر جمع آوری کرده و به بانک تحویل می‌دهد، سپس کارمندان کاشی‌ها را مطالعه و فهرست نویسی می‌کنند و آنها را در جعبه‌های چوبی نگهداری می‌کنند تا بازدیدکنندگان بتوانند آنها را مشاهده کنند یا بخرند.

کنیا و تانزانیا: مهره کاری ماسایی

یقه ماسایی می‌تواند به شکل و اندازه یک بشقاب غذا باشد که با مهره‌های رنگارنگ در طرح‌های پیچیده تزئین شده‌است. اما از نظر مردم ماسایی، اینها فقط اسباب بازی‌های زیبا نیستند، آنها داستان‌های زندگی فردی را تعریف می‌کنند، روستاها را ترسیم می‌کنند، وضعیت تاهل و اجتماعی را نشان می‌دهند و فرهنگ را نشان می‌دهند. مسافران و طرفدارا صنایع دستی این کشور هنگامی که یک روز از زندگی را در روستای محلی مانند Mto Wa Mbu تجربه می‌کنند، می‌توانند این صنایع دستی را مستقیماً از هنرمندان خریداری کنند.

هند: گلدوزی و منسوجات

پارک ملی Ranthambore هند به عنوان پناهگاه ببرهای بنگال مشهور است، و در حالی که برخی از مردم محلی به شکار غیرقانونی آنها متوسل شده‌اند، برخی دیگر کسب و کار اخلاقی و پایدارتری پیدا کرده‌اند. زنان محلی هندی از طریق تعاونی‌های صنایع دستی دونک و دستکار، مهارت‌های صنایع دستی را به طرفداران صنایع دستی آموزش می‌دهند تا اعضای آن بتوانند با تولید گلدوزی، لباس و هدایا درآمدی خارج از شکار غیرقانونی داشته باشند. تعاونی‌ها با حمایت بنیاد گرند سیرکل، از این ببرها برای جذب مسافران استفاده می‌کنند در عین حال این مسافران را به خریداران و طرفداران صنایع دستی خود، تبدیل می‌کنند.

هند بیشتر با تولید نساجی یعنی تولید شال پاشمینه از پشم بزهای کشمیر (منطقه شمال هند) شناخته می‌شود. شال پاشمینه همانطور که از نامش مشخص است بسیار نرم است و می‌تواند شما را گرم نگه دارد. این شال‌ها در طرح‌ها و رنگ‌های متنوعی تولید می‌شوند و می‌توان آن‌ها را به‌عنوان روسری دور گردن انداخت و یا به سادگی دور بازوها پیچید. در گذشته، نوع لباس با حق الزحمه مرتبط بود، بنابراین این نوع لباس‌ها را فقط پادشاهان و ملکه‌ها در زمان‌های گذشته می‌پوشیدند. امروزه زنان هندی شال پاشمینه را به تجمل و ظرافت ربط می‌دهند.

تونس و مراکش: قالی‌های دستبافت

تونس با قالی‌های بربری و قالی‌های شرقی‌اش که از نوع مرگوم است که کاملاً دستبافت است، شهرت دارد و این قالی بافی در منطقه قیروان بسیار معروف است. در واقع، قدمت این نوع قالی‌های دستبافت به دوران پارینه سنگی برمی‌گردد و معمولاً برای قبایل با استفاده از الیاف طبیعی ساخته می‌شد تا نه تنها فرش، بلکه شنل و پارچه‌های دیگر را نیز بسازند. بنابراین، وقتی نوبت به خرید خانه می‌رسد، برای خرید فرش، یکی از بهترین تصمیماتی است که می‌توانید در زمانی که در تونس هستید بگیرید. این فرش‌ها نه تنها کیفیت بالایی دارند، بلکه بسیار راحت و بسیار زیبا هستند. شما مهمانان خود را با این فرش‌های بی‌نظیر بربری که با ترکیبی از سبک سنتی و مدرن ساخته شده‌اند، شگفت‌زده خواهید کرد.

مراکش نیز یکی از کشورهای اصلی صادرکننده فرش دستباف به خارج از کشور است. قبایل بربر در کوه‌های اطلس توانسته‌اند دانش استثنایی در بافندگی و تجارت پشم را از مادر به دختر منتقل کنند. فرش‌های بربر و فرش‌های مراکشی که در عربی به نام «ضرابیا» شناخته می‌شوند، عناصر اصلی میراث فرهنگی هستند. مردان و زنان در مراکش با هم کار می کنند. زنان فرش می‌بافند و مدل‌سازی می‌کنند در حالی که مردان آن را در «سوک» می‌فروشند و طرفداران صنایع دستی این کشور، خریداران آن هستند.

پرو: چینچرو بافی

چینچرو در بالای دره مقدس، املاک امپراتور اینکاها در قرن شانزدهم و همچنین مکانی برای استراحت در جاده سلطنتی اینکاها بود. امروزه این روستای کوچک به صنعت بافندگی شهرت دارد. این به طور کامل توسط زنان محلی اداره می‌شود که از گیاهانو در برخی موارد از حشرات برای تولید رنگ‌های خود استفاده می‌کنند. مسافران با بافندگان درباره زندگی روستایی گفتگو می‌کنند و روند طراحی و خلق این لباس‌های پر جنب‌و‌جوش را مشاهده می‌کنند.

ژاپن: صنایع چوبی هاکون گنجینه‌های فرهنگی ژاپن

Hakone yosegi zaiku شکلی از چوب کاری است که با به هم پیوستن قطعات چوب، الگوهای پیچیده‌ای ایجاد می‌کند. رنگ‌های قرمز، سفید، زرد، سیاه و سبز از طریق جوهر ایجاد نمی‌شوند، بلکه سایه‌های طبیعی چوب هستند. امروزه، yosegi zaiku در سراسر ژاپن محبوب است، اما تنها حدود 50 صنعتگر آن را می‌سازند که همگی در منطقه Hakone/Odawara هستند. مسافران و طرفداران صنایع دستی را به کارگاه Hamamatsuya می‌آورد تا صاحب نسل چهارم این صنعت را ملاقات کنند.

ترکیه: قالی بافی

قالی بافی در آناتولی با ورود قبایل ترک از آسیای مرکزی آغاز شد و تا قرن دوازدهم یک هنر برجسته بود. در آن زمان هم مثل الان، بیشتر قالی سازان زنانی بودند که به صورت ناشناس کار می‌کردند. این فرآیند به شدت پرزحمت است و قیمت‌ها بر اساس پیچیدگی طراحی، کیفیت مواد و تعداد گره‌ها در هر سانتی‌متر مربع است. ترکیه همچنین به خاطر حوله‌هایش که اکسسوری‌های معروفی بود که زنان در دوران امپراتوری عثمانی می‌پوشیدند، مشهور است. حوله‌ها در محیط‌های مختلف از جمله خانه، ساحل، کلاس‌های یوگا و باشگاه استفاده می‌شوند.

آنها نام‌های مختلفی دارند که رایج‌ترین آنها پشتمال است. پشتمال نام سنتی حوله بافته‌ای است که در ابتدا برای پوشاندن بدن در حمام ترکی استفاده می‌شد. پشتمال‌ها سابقه‌ای نزدیک به 600 سال دارند و منشا آن آناتولی ترکیه است. حوله‌های مشابهی در مناطق مختلف جهان وجود دارد که به نام‌های مختلفی خوانده می‌شوند: در آسیا به آنها سارونگ، کیکوی یا کانگا در شرق آفریقا، حوله شوکا در آفریقا و فوتا اصطلاحی است که عموماً در منطقه مدیترانه استفاده می‌شود.

جایگاه صنایع دستی ایران در جهان

هنر و معماری ایران بازتاب یک سنت فرهنگی 5000 ساله با پیشرفت چشمگیر در طول تاریخ است. هنرمندان متعددی وسایل زیبایی تولید کرده‌اند که در سراسر جهان شناخته شده‌است. از معروف‌ترین صنایع دستی ایران می‌توان به فرش ایرانی، مینا کاری (حکاکی روی نقره)، مینیاتور، خاتم کاری و قلم زنی (فلز کاری) اشاره کرد. ایران صنایع دستی باستانی زیادی دارد. گستردگی و پراکندگی این شاخه‌ها را می‌توان به چند زیر مجموعه تقسیم کرد که حاکی از تنوع و شکوفایی سطح هنرهای سنتی و ریشه آن در تاریخ غنی ایران است. طرفداران صنایع دستی ایران، افراد بسیاری از سراسر جهان هستند که با حمایت و خرید این صنایع دستی، علاقه خود را ثابت می‌کنند. اکنون گذر مختصری به این صنایع دستی می‌زنیم و با آنها آشنا می‌شویم.

• فرش دستبافت ایرانی

فرش دستبافت ایرانی کالایی جدایی ناپذیر از هنر و فرهنگ ایرانی است. بی‌شک یکی از برجسته‌ترین مظاهر زبان فارسی است که قدمت آن به ایران باستان (حدود 500 سال قبل از میلاد) باز می‌گردد. «مهارت‌های سنتی قالی بافی» در استان فارس و شهرستان کاشان در سال 2010 در فهرست میراث فرهنگی یونسکو به ثبت رسید. نقش و نگار فرش‌ها شما را به یاد باغ ایرانی می‌اندازد که مملو از گیاهان، پرندگان و حیوانات دیگر است. پشم، پنبه و ابریشم رایج‌ترین مواد در قالی بافی هستند. رنگ‌های سنتی مورد استفاده در فرش ایرانی از گیاهان و حشرات گرفته می‌شود. به عنوان مثال: زرد از “پیاز”، و سیاه از “سیب بلوط” گرفته می‌شوند.

• مینا کاری

هنر مینا کاری هنر آتش است که برای تزئین روی فلز و کاشی با لعاب مینا استفاده می‌شود. نقوشی که برای کارهای مینا کاری استفاده می‌شود، بسته به سلیقه هنرمند، طرح‌های سنتی است. در ایران مینا کاری بیشتر روی مس و نقره انجام می‌شود. مینا کاری و تزیین فلزات با پالتوهای رنگارنگ و پخته یکی از رشته‌های هنری ممتاز در اصفهان است. بزرگترین استاد مینا کاری اصفهان شکرالله صنیع زاده است که جدش نقاش نامی بوده است. یکی از آثار ارزشمند این استاد برای چاپ تمبر یادبود صنایع دستی ایران در سال‌های 87-1387 مورد استفاده قرار گرفت و به عنوان میراث ملی به ثبت رسید. این هنرمندان در خیابان چهار باغ و حوالی میدان نقش جهان آثار خود را عرضه می‌کنند. طرفداران صنایع دستی به مینا کاری در ایران، علاقه بسیاری نشان می‌دهند.

• مینیاتور

مینیاتور ایرانی نقاشی غنی و پرجزئیات با نقش‌های مذهبی یا اساطیری است. بر اساس شواهد، هنر نقاشی مینیاتور در ایران از قرون اولیه پس از اسلام و پس از فروپاشی ساسانیان آغاز شد. با این حال، این هنر در قرن سیزدهم در زمان سلسله صفویه شکوفا شد. یکی از مشخصات مینیاتور ایرانی رنگ‌آمیزی روشن است که در آن رنگ دانه‌ها بر پایه مواد معدنی هستند. اولین مینیاتورهای نقاشی شده در جهت افقی بدون هیچ قاب ظاهر می‌شدند. قالب عمودی اولین بار در قرن چهاردهم معرفی شد. این نقاشی‌ها در قالب‌های افقی و عمودی بسیار مورد توجه علاقه‌مندان و طرفداران صنایع دستی می‌باشد.

• خاتم کاری

خاتم کاری هنر تزئین سطوح چوبی با روکش‌های کوچک موزاییک مانند به صورت مثلث‌هایی است که از چوب‌ها و مواد مختلف ساخته شده‌اند. این مواد عبارت‌اند از چوب آرکا، آبنوس، چوب درخت مرکبات، چوب عناب و استخوان‌های شتر، اسب و گاو. قدمت قدیمی‌ترین اثر خاتم کاری به دوره صفویه بازمی‌گردد، اما هیچ مدرکی در دست نیست که این هنر دقیقا از چه زمانی آغاز شده‌است. آثار مشابهی در کشورهای دیگر مانند سوریه و لبنان وجود دارد اما مهد خاتم کاری ایران است و طرفداران صنایع دستی در خصوص این حوزه، ایران را بهتر از سایر کشورها می‌دانند. شهر اصفهان مرکز اصلی خاتم کار در دوره صفویه بوده‌است اما پس از آن در شیراز رواج یافت. از آن برای تولید اشیایی مانند تخته نرد، تخته شطرنج، قفسه قرآن، قاب و جعبه های کوچک استفاده می‌شود.

• قلم زنی (حکاکی)

قلم زنی هنر حکاکی نقوش عالی بر روی فلزاتی مانند مس، برنج، نقره و طلا است. اصفهان نیز مانند سایر هنرهای ایرانی، مرکز اصلی قلم زنی با پیشرفت چشمگیر در دوره صفویه است. این هنر ایرانی نیز مورد توجه طرفداران صنایع دستی و سنتی می‌باشد.

کلام آخر

همانطور که در ابتدا گفته شد بخش صنایع دستی نقش حیاتی در درآمدزایی و ایجاد فرصت‌های شغلی ایفا می‌کند و برای بسیاری از کشورها، میراث فرهنگی منحصر به فرد قابل توجهی از طریق صنایع دستی آنها حفظ می‌شود و این نکته قابل توجه خواهد بود که صنایع دستی یکی از مهم‌ترین عوامل ترویج و حفظ فرهنگ و اعتقادات سنتی کشورها است. ما در این مقاله سعی کردیم بهترین و معروف‌ترین صنایع دستی برخی کشورهای جهان را به شما معرفی کنیم و در ادامه جایگاه صنایع دستی کشور عزیزمان ایران را بررسی کردیم. طبق گفته‌ها طرفداران صنایع دستی در هر جای جهان که باشند، حمایت و علاقه خود را نسبت به صنایع دستی مختلف نشان می‌دهند و هرگز از حمایت دست بر نمی‌دارند.

منابع:

https://en.irna.ir/news/83346459/Iranian-handicraft-a-rainbow-of-diversity-rooted-in-old-history

https://ustoa.com/blog/ten-countries-for-crafts-with-a-cause/

https://qartaj.com/blog/Handicrafts-in-different-countries-of-the-world