جای پای رشته هنر سفالگری همیشه در تاریخ کشور عزیزمان ایران مشهود بوده است. در زمان‌های قدیم سفالگران با استفاده از خاک رس وسایلی کاربردی همانند گلدان، لیوان و… می‌ساختند. اما با گذشت زمان، ظروف سرامیکی و چینی جای ظروف سفالی را در خانه‌های ایرانی گرفته است. هرچند که این حرفه هنوز هم طرفداران منحصربه‌فرد خود را دارد و افراد زیادی نیز از این ظروف به عنوان وسایل تزیینی استفاده می‌کنند.
علاقه‌مندان به رشته هنر سفالگری هر ساله از طریق کنکور سراسری هنر که توسط سازمان سنجش کشور برگزار می‌شود، به دانشگاه‌های مرتبط وارد می‌شوند. دانشجویان رشته هنر سفالگری با دستان خود سفال‌ها را می‌سازند و آن‌ها را رنگ و لعاب می‌زنند، درحالی‌که آموزش ساخت همین رنگ و لعاب را نیز در دانشگاه یاد می‌گیرند. این رشته که در مقطع کاردانی ارائه می‌شود، مناسب کسانی است که خلاقیت فراوانی دارند و دوست دارند در آینده، آن‌ها را هنرمند صدا کنند.
بازار کار هنر کهن سفالگری
سفالگری با استفاده از ابزار و وسایل خاصی در محیط‌های خاص و کارگاه‌های مخصوص به خودش انجام می‌شود. متأسفانه آمار دقیقی از تعداد سفالگران و استخدامی‌های آن در کشور ایران وجود ندارد. ولی بیشتر افرادی که در رشته هنر سفالگری فارغ‌التحصیل می‌شوند، برای کسب مهارت و تجربه بیشتر در کارگاه‌هایی زیر نظر اساتید با تجربه مشغول به کار می‌شوند و پس از مدتی به‌صورت مستقل کارگاه خود را راه‌اندازی کرده و شروع به کار می‌کنند.
سفالگران ساعات کاری بسیار شناوری دارند و بیشتر از طریق گالری‌ها، بازارهای مختلف و آنلاین‌شاپ‌ها، محصولات خود را به فروش می‌رسانند. بعضی از فارغ‌التحصیلان رشته هنر سفالگری نیز در مدارس، هنرستان، فرهنگسراها و دانشگاه‌ها به آموزش این رشته می‌پردازند و از این طریق کسب درآمد می‌کنند.
درآمد رشته هنر سفالگری
میزان درآمد در این رشته بسته به شرایط خاصی است که در زیر تعدادی از آن‌ها را برای شما جمع‌آوری کرده‌ایم:
- سبک‌کاری
- توافق با کارفرما
- ارزش اثر
به‌طور کلی نمی‌توان در کشور عزیزمان ایران درآمد خاصی را برای این رشته به شما بگوییم و از سمت وزارت و نهاد مربوط به رشته هنر سفالگری نیز عدد و ارقامی اعلام نشده است و همه چیز بستگی به خودتان دارد. قطع به یقین درآمد کسی که کارگاه دارد با کسی که آموزش می‌دهد یکسان نیست و گاهی اوقات یک اثر سفالی به اندازه فروش یک کارگاه در یک ماه ارزش پیدا می‌کند.
اما در کشورهای دیگر سفالگران می‌توانند استخدام شده و به صورت ساعتی مشغول به کار شوند. درآمد این سفالگران از ساعتی 12 دلار شروع شده و تا ۲۳ دلار، باتوجه به مهارت سفالگر بالا می‌رود. برای مشاهده جزئیات بیشتر می‌توانید به سایت payscale مراجعه کنید.
آینده هنرمندان رشته هنر سفالگری
همان‌طور که گفتیم اکثر کسانی که در رشته هنر سفالگری فارغ‌التحصیل می‌شوند، به‌صورت مستقل کار کرده و کمتر کسی در جایی استخدام می‌شود. ولی جدای از گفته‌هایمان، برخی از فارغ‌التحصیلان این رشته می‌توانند در مکان‌هایی که در ادامه معرفی می‌کنیم، مشغول به کار شوند:
- استخدام در کارخانه‌های تولیدی گچ، سیمان، کاشی و سرامیک
- فعالیت و همکاری در شرکت‌های تولیدی صنایع دستی
- مدرس و دستیاری در هنرستان‌های فنی و حرفه‌ای و کاردانش برای رشته هنر سفالگری
- همکاری با شرکت‌ها و پروژه‌های نقش‌برجسته در مترو، هتل‌ها و ساختمان‌ها
- همکاری در پروژه‌های هنری
- استخدام در سازمان‌های صنایع دستی، کارگاه‌های دولتی و خصوصی و فرهنگسراها
- مربی و آموزش سفالگری به صورت خصوصی
شغل هنرمندان خارج از کشور سفالگری
در این قسمت بازار کار خارج از کشور را برای شما آماده کرده‌ایم. در خارج از کشور هم مانند داخل کشور، اغلب به صورت آزاد کار می‌کنند و به دلیل درآمد مناسبی که از رشته هنر سفالگری کسب می‌کنند، ساعت کاری بسیار منعطفی دارند. در خارج از کشور، اکثر این هنرمندان برای خود آتلیه‌های هنری داشته و محصولات خود را در آتلیه‌های خود به فروش می‌رسانند.
بر اساس آخرین آمار اعلام شده، هم اکنون تقریباً 40000 سفالگر در ایالات متحده آمریکا وجود دارد و این کشور زیاد نیازی به پذیرش سفالگر ندارد؛ ولی اگر فارغ‌التحصیل این رشته هستید، در بسیاری از کشورهای اروپایی از جمله فرانسه، مجارستان، فنلاند، ایتالیا، بلژیک و فنلاند می‌توانید برای رشته‌های هنری درخواست پذیرش تحصیلی پر کنید.
رشته هنر سفالگری در دانشگاه
با خواندن دفترچه انتخاب رشته کنکور سراسری هنر که توسط سازمان سنجش ارائه شده است، متوجه خواهید شد که رشته هنر سفالگری نه تنها دارای گرایش خاصی نبوده، بلکه فقط در مقطع کاردانی ارائه شده و برای ادامه تحصیل در مقاطع لیسانس، فوق‌لیسانس و دکتری باید در دیگر رشته‌های هنر اقدام کنید. در مقطع کاردانی نیز شما باید سه رده دروس شامل دروس پایه، دروس اصلی و دروس تخصصی را پاس کنید که در ادامه به این دروس خواهیم پرداخت:
دروس تخصصی
- کارگاه سفالگری با چرخ ۱، ۲ و ۳
- کارگاه سفالگری با دست ۱ و ۲
- کارگاه مواد و لعاب ۱ و ۲
- کارگاه تزیین سفال
- کارآموزی
دروس اصلی
- طراحی ۱ و ۲
- کارگاه مجسمه‌سازی
- اصول نظری سفالگری
- کارگاه حجم‌سازی
- ارائه آثار سفالی
- پژوهش در سفالگری
- قالب‌گیری
- طراحی و نقوش در سفال
دروس پایه
- اخلاق و تربیت اسلامی
- معارف اسلامی
- تربیت بدنی
- ادبیات فارسی
- زبان انگلیسی
سخن پایانی
باتوجه به گفته‌هایمان در مورد رشته هنر سفالگری، به‌طور کلی اگر علاقه‌مند به این رشته هستید، این رشته را قطعاً به شما معرفی می‌کنیم. امروزه باتوجه به کمبود سفالگر در کشور عزیزمان ایران و همچنین در جهان، اگر در کار خود حرفه‌ای باشید و بتوانید آثار به‌یادماندنی تولید کنید، قطع به‌یقین آینده درخشانی را خواهید داشت و از لحاظ درآمدی نیز به راحتی ساپورت خواهید شد. اگر در مرحله انتخاب رشته می‌باشید و در مورد این رشته هنوز دوبه‌شک هستید، به شما پیشنهاد می‌کنیم که بیشتر تحقیق کنید تا شک شما برطرف شده و با خیال آسوده تصمیم به انتخاب این رشته کرده و در آن ادامه تحصیل دهید.
